El Aletleri
Günlük hayatta bozulan eşyayı tamir etmek, yeni alınan bir eşyayı kurmak için veya dekoratif olarak kullanılacak herhangi bir şeyin kullanılabilmesi için hazır hale getirmek açısından sıkça el aletlerinden yardım alınmaktadır. Her evde bulunması gereken temel malzemeleri temin edebileceğiniz gibi atölyeleriniz için geniş çaplı bir ihtiyaç listesi oluşturup da bunları temin edebilirsiniz. Böylece hem günlük tadilat işlemlerinizi gerçekleştirebilir, hem de edinmek istediğiniz hobi için bir adım atmış olabilirsiniz. El aletleri genel olarak oldukça kullanışlı ve temizliğinin düzenli yapılması gereken aletler olmaktadır. Sadece ufak eşyalarda değil araba, tesisat gibi büyük konularda da el aletleri kurtarıcı yapı market ev bahçe ekipmanlardır.
El Aletleri Kullanım Amacı ve Temizliği
Kullanım alanlarına ve amaçlarına göre üretilen el aletleri her amaca uygun şekilde tasarlanmaktadır. Artık günümüzde gelişen teknolojiyle her ne kadar daha gelişmiş ürünlerle tasarı yapılıyor olsa dahi ilk ürün için her zaman daha basit el aletleri yardıma yetişmektedir ve ilk ürün, el aletleri ile tamamlanmaktadır. İki farklı parçayı birleştirmek için bile bazen birden fazla el aletine ihtiyaç duyulabilir. Edindiğiniz tamir takımında, günlük olarak ne kadar ihtiyaç duyabileceğinizi düşünerekten basit ve temel parçalardan daha meşakkatli olanlara doğru sıralama yapmakta fayda vardır. Bir eksik kalmaması için yine ihtiyaçlarınıza göre bir liste oluşturmanız daha doğru olacaktır. El gücü gerektiren el aletleri olduğu gibi elektriğe ihtiyaç duyulanlarda mevcuttur. Genelde elektrik ile kullanılanlar daha çok iş gücünü azaltmaya ve pratikleştirmeye yöneliktir. Paslanan aletleri temizlemek için ihtiyacınız olanlar her evde bulunabilecek pratik temizleme malzemeleridir. İhtiyacınız olanlar; kova, sirke, çelik yünü, diş fırçası veya diş fırçası gibi işlev görebilecek bir fırça, kağıt havlu, su, karbonat, saç kurutma makinesi, sünger ve isteğe bağlı olarak Hindistan cevizi yağı. Paslanmış olan aletlerinizi bir sirkeli suya bırakarak bir gece boyunca pasın çözünmesini bekleyin. Sabah baktığınız zaman çözünmüş olacaktır. Sirkeli suyun yumuşattığı pası çelik yünüyle ovalayın. Aletlerin küçük ayrıntılarındaki pasları çıkartmak için bir diş fırçasından veya diş fırçası görevi görebilen bir fırçadan yardım alarak kalan yerleri fırçalayın. Paslanma işlemini çözdükten sonra sirkeli sudan dolayı renk atmasını önlemeniz gerekecektir. Bunun için bir kovaya karbonatlı bir su hazırlayın. Kovanın yalnızca yarısını doldurun. İçine aletleri atın ve beş dakika bekleyin. Üstündeki karbonattan kurtulabilmek için aletleri saf suyla yıkayın ve kağıt havluyla kurulayın. Eğer aletleri ıslak bir şekilde kaldırırsanız oksitlenecektir. Bunun için bir saç kurutma makinesi yardımıyla ıslak olan aletleri tek tek güzelce kurutun ve tam olarak kuruttuğunuzdan emin olun.
El Aletleri Çeşitleri
Güvenliğinizi sağlamak amacıyla kullanılan güvenlik aletleri dahil olmak üzere el aletleri 7 ana bölümden oluşmaktadır. İlki kontrol ve vida sıkma aletleridir. Bunlar genelde eşyanın herhangi bir yerinde gevşeyip tornavida vb. el aletleri ile sıkılabilecek yerleri düzeltmeye yarayan aletlerdir. Faz kontrol kalemi, düz veya yıldız uçlu tornavida, saatçi tornavidası takımı gibi maddelendirilebilir. İkinci olarak basit kesici ve şekillendirici aletler günlük hayatta daha fazla kullanılan aletlerdir. Genellikle her takım çantasında bulunması gerekir. Bunlar pense, maket bıçağı, kablo soyma pensi, çakı, yan keski, kargaburun lastik veya metal çekiç, demir testeresi, makas, ağaç testeresi olabilir. Üçüncü kategoride daha dikkatli kullanılması gereken kesici ve delici aletler yer almaktadır. Bunlar şarjlı tornavida, darbeli veya matkap, pnömatik matkap, matkap ucu seti gibi el aletleridir. Diğer kategoride yer alan anahtarlar genellikle makine ve otomotiv inşaat, ağır sanayi gibi sektörlerde daha çok kullanılır. Vidalı makine elemanlarını sökmek için kullanılır. Türleri; kurbağacık anahtarı, kombine anahtar takımı, kurbağacık anahtarı, boru anahtarı, alyan anahtar, lokma anahtar, yıldız anahtar takımı, ayarlı pense ve muhafaza edebileceğiniz bir takım çantasıyla ayrılabilir. Bir diğeri lehimleme malzemeleridir. Lehimleme malzemeleri iki metali birleştirmek için kullanılır. Üç ana malzemesi vardır; lehim pompası, kalem ve tabanca, havya ve havya altılığı. Diğer faydalı ekipmanlar; bileme taşı, bükme presi, murç, mengene, yağdanlık, silikon tabancası, giyotin makası, zımpara, çektirme gibi aletlerdir. Toplamda 7 kategoriden oluşan çeşitlerin son maddesinde iş güvenliğinizi sağlamak amacıyla temin etmeniz gerekenler bulunmaktadır. Bunlar; iş gözlüğü, toz tutucu, çizme, eldiven(kauçuk veya deri eldiven) gibi aletlerden oluşmaktadır.
Kullanıcıların El Aleti ve Çevre Uyumunun Sağlanması İçin Dikkat Etmesi Gereken Noktalar
Kullanılırken bazı sağlık problemlerine yol açabilecek(kas ve eklem ağrıları gibi) el aletleri belirli ergonomik koşullarda kullanılmalıdır. Kullanılacak el aleti seçilirken dikkat edilmesi gereken en önemli nokta yapacağınız işin ortamıdır. Seçtiğiniz alet yapacağınız işe uygun olsa dahi seçtiğiniz ortam uygun olmadığı zaman belirli sorunlar yaşayabilirsiniz. İşleme başlamadan önce aletin iyi olup olmadığı kontrol edilmelidir. Alet seçimi yapılırken işe uygun boyutu ve uygun güçte olanı tercih edilmelidir. Eğer titreşimli bir alet seçilecekse en az titreşime sahip olan seçilmelidir. Eğer titreşimi az ya da çok olma konusunda seçeneğiniz yoksa tutacak kısmının plastik olması ele ulaşan titreşimi azaltır. Eğer bunlara uygun seçilmezse titreşimli alet ile yapacağınız işte eliniz kayabilir, yanlış bir yere işlem uygulayabilir ya da kendiniz zarar verebilirsiniz. Elinize fazla kuvvet vermemek için tutacak yerinin ağırlık merkezine yakın olmasına özen gösterin. Tutma yerleri köşeli olmamalı ve pürüzsüz bir yüzeye sahip olmalıdır. Çift tutacaklı bir el aleti her zaman işinizi daha da kolaylaştırır. Aleti tutmanızdan ziyade yön vermenizde kolaylaşırsa işinizi daha pratik bir şekilde halledebilirsiniz. El aletleri kullanılırken bilek, doğal halinde olmalıdır. Bileğinizi bükmeden kullanmalısınız. Ağır bir el aleti kullanıyorsanız tek elinize ağırlık yüklemek yerine iki elinize eşit ağırlık dağıtacak bir pozisyonda durmalı ve vücut dengesi sağlanmalıdır. Alet vücuda yakın tutulmalıdır. Vücudunuzdan ne kadar uzaklaştırırsanız ağırlık o kadar artacaktır. Bu yüzden kendinize yakın tutmanız, sizin için kolaylık ve güvenlik sağlayacaktır. İşi yaparken ayaklarınızın yere tam bastığından emin olmakta önemlidir. Aleti kullanmadığınız zamanlarda elinizde bekletmek yerine bir yere koyup bileklerinizin dinlenmesini sağlayın. Böylelikle daha az yorulacaksınız ve bileklerinize zaman tanıyacaksınız. Yapılan iş hassas ve ele dikkat edilmesi gereken ağırlıktaysa işçi eldiveni kullanmanız daha sağlıklı olacaktır. Onardığınız veya ürettiğiniz ürünü bir yere sabitlerseniz daha az kuvvet harcamış olursunuz ve böylelikle işiniz kolaylaşır. Dilerseniz lehim ve havya seçenekleri için sayfamıza bakabilirsiniz.
El Aletlerinin Muhafaza Edilmesi
Çok fazla küçük parçaları olduğu için el aletleri ayrı ayrı yerlerde muhafaza edilemeyebilir. Küçük parçalar kaybolabilir ya da bulunduğu yerde başka eşyaların üstünde veya altında el aletleriniz zarar görebilir. Bunun için yapabileceğiniz ilk şey bir el aleti takım çantası edinmeniz. El aleti takım çantanızın irili ufaklı gözlerine bakarak tercih yapabilirsiniz. Evinizde bulunan el aletleri çeşitliliğine göre göz sayısını belirleyebilirsiniz. Vidaları, çivileri ve benzeri ufak ürünleri kategorize ederek saklamanız iş yaparken size kolaylık sağlayacaktır. Böylelikle hem zamandan tasarruf edersiniz hem de birbirlerine karışmamış olurlar. Sakladığınız el aletleri elektrikli ise nemli ve ıslak olmayan bir yerde muhafaza etmelisiniz. İçine girebilecek en ufak su damlası elektrik çarpmasına veya el aletlerinizin bozulmasına sebebiyet verebilir. Bu yüzden yüksek alanlarda ve dolap içinde saklayınız. Banyolarda yaptığınız tamir işlemlerinden sonra el aletlerini etrafta bırakmak yerine muhafaza ettiğiniz yere geri kaldırınız. Eğer su ile temas ettiyse suyunu emmesini sağlayıp kuruttuktan sonra alet takımı çantanıza kaldırabilirsiniz.
El Aletlerinde Güvenlik Önlemleri
Bazı el aletleri daha keskin olduğundan dolayı özellikle dikkat edilmesi gerekmektedir. Kullanırken elinize veya herhangi bir parçalanma sonucu yüzünüze dikkat etmeniz gerektiği gibi çocukların ulaşamayacağı yerlerde muhafaza etmelisiniz. Sıkıştırmalı pense özellikle çocukların oyuncak sanıp parmaklarına veya vücutlarında herhangi bir bölgelerine zarar vermeleri açısından zararlıdır. Bu yüzden özellikle çocukların ulaşamayacağı yerlerde veya açamayacakları bir mekanizmaya sahip olan kutularda saklamalısınız. El aleti kullanırken olası bir kazayı önlemek için ‘kullanıcının el aleti ve çevre uyumunun sağlanması için dikkat etmesi gereken noktalar’ başlıklı bölümünün dikkatle okunması gerekmektedir. Hijyen kurallarına uymakta el aletleri kullanımında büyük önem taşır. Örneğin fark etmeden paslanmış bir alet kullanıp herhangi bir yerinizde kesik oluşumuna sebebiyet verirse bilinçsiz bir şey yapılmadan önce hemen bir doktora görünmek sağlığınız açısından önemlidir. Hijyen kurallarına dikkat etmek için özellikle bir eldiven, daha ağır işlerde ağır işçi eldiveni kullanmalısınız. Ani sıçramaya sebebiyet verebilecek el aletleri malzemeleri kullanılırken işçi gözlüğü takılması gerekmektedir. Göze sıçrayabilecek herhangi bir olumsuz parça sonucu kör kalma, geçici görememe gibi sorunlarla karşılaşabilirsiniz. Bunun önüne geçmek için gerekli önlemleri almalısınız. Yine işitmeye bağlı olarak kulak sağlığınızı tehlikeye atmayacak bir çalışma ortamı oluşturmanız önemlidir. Sesli, gürültülü bir el aleti ile (matkap gibi) siz farkında olmadan işitme duyunuza zarar verebilirsiniz ve önüne geçilemeyecek kalıcı hasarlara sebebiyet verebilir. Bunu önlemek için bir kulak tıpası kullanmanız veya daha açık alanda işlerinizi görmeniz tavsiye edilmektedir. Bulunduğunuz ortam ne kadar küçük bir alana sahip olursa ses o kadar sizi rahatsız edecektir. İş kazaları genellikle küçük görülen ve küçük görüldüğü için önlem alınmayan ufak pürüzlerden meydana gelir. Bu yüzden önlemleri almadan el aletlerini kullanmaya başlamayınız.
El aletleri hangi alanda kullanılır?
El aletleri en ufak bir işimizde bile hayatımızı kolaylaştırırken belirli alanlarda daha sık kullanılmaktadır. Eğer günlük yaşantınızda el aletleri kullanmanızı gerektirecek bir alana sahipseniz (atölye, bahçe, tamirhane) daha büyük bir tamir çantası tercih etmeli ve içini daha çeşitli doldurmalısınız. Fakat günlük yaşantınızda el aletlerine ihtiyacınız daha ufak tefek sorunlarla sınırlıysa daha az kapsamlı bir çanta seçebilirsiniz. Örneğin evinizin salonunu tamamlayacak bir tablo asmaya ihtiyacınız var. Hemen bir çivi ve çekiç yardımıyla bu sorununuzu halledebilirsiniz. Ya da bozulan musluklar, kapı kolları, dolap çekmeceleri… Kısaca yine günlük yaşantı desek de etkili bir şekilde el aletlerini günümüzde kullanıyoruz. Eğer bir tamirhaneye sahipseniz veya çalışıyorsanız yine buralarda da el aletlerini sıkça kullanırsınız. Oto-tamirhanede, nalburlarda yine sıkça el aleti bulunur ve kullanılır. Bir ürün tasarlamak istediğiniz zaman onu büyük ve geniş çaplı bir üretime geçirmeden önce ilk bir prototipini el aletleri ile yapabilirsiniz. Bu hem size pratiklik sağlar hem de yapmak istediğiniz ürünü genel anlamda ilk bir görmenizi sağlar. Böylelikle el aletleriyle ürettiğiniz ürüne bir ilk bakış açısı yakalayabilirsiniz.
El aletleri nasıl temizlenir?
El aletlerinizi temizlemenizi gerektiren en önemli nokta kesinlikle ömürlerini daha fazla uzatabilmek içindir. Tozlanıp uzun süre temizlenmeyen bir ürün ile aralıklarla bakımı yapılan bir el aleti ürününün ömrü aynı olmayacaktır. Hem keskin uca sahip olanların ucunun körelmemesi için temizlemek ve bakımını yapmak önemlidir. Sivri uçlu kullanımına sahip bir el aleti uzun süre temizlenmeyip sonrasında bir eşyanın tamiri üzerinde kullanılırsa hem kendisi kırılabilir hem de eşyaya zarar verebilir.
El aletleri alırken nelere dikkat edilmeli?
Yapacağınız işten bağımsız olmayan bir el aleti seçmelisiniz. Alacağınız anda hangi iş için kullanmaya karar verdiyseniz ona bağlı kalaraktan el aleti almalısınız. Örneğin tornavida alacaksanız kaç cm kalınlığı olduğuna dikkat etmelisiniz. Sökeceğiniz eşyaya göre farklılık gösterecektir. Bu yüzden ya çeşit çeşit almalısınız ya da en baştaki uyarıdan feyz alarak yapacağınız işe bağlı kalaraktan ihtiyacınızı hangisi giderecekse ona karar vereceksiniz.
